Niet leren leren, als hb-er of ouder van een hb-er is de kans groot dat je vertrouwd bent met deze uitspraak. Veel hb-ers hebben niet leren leren. Maar is dat wel zo?
Als ik kijk naar mezelf, dan val ik ook onder deze categorie. Toen ik in 5 vwo vastliep, waren faalangst en gebrek aan studievaardigheid daar de oorzaak van, althans, zo heb ik het lang zelf verklaard. Deels klopt dat. Ik had inderdaad faalangst en wist me geen raad met de lesstof in 5 vwo. Gebrek aan interesse en motivatie waren echter ook onderdeel hiervan, een essentieel onderdeel. Een behoefte aan het vergaren van kennis die mij als persoon interesseerde en een antwoord was op mijn levensvragen, daaraan voldeed het aanbod niet. De beroepsopleidingen die ik daarna volgde verliepen succesvol. Ook zonder te hebben ‘leren leren’ heb ik slechts éénmaal een toets over hoeven doen. Een toets waarin ik alleen maar feiten moest reproduceren. De goede lezer heeft nu al door waar het mis ging, feiten reproduceren en zeker over dat onderwerp, interesseerde me niet. De overige lesstof was eenvoudig. Ik begreep het snel, het had mijn interesse.
Had ik niet leren leren? Nou dat lijkt me wel, anders had ik mezelf als mens niet ontwikkeld in al die jaren. Ik heb heel veel geleerd en leer nog steeds. Ik leer door te luisteren, observeren, te voelen, vragen te stellen, dieper te kijken, verbinding te maken, vanuit de intense behoefte de werkelijkheid te willen doorgronden. Ik neem geen genoegen met een antwoord als alles in mij aangeeft dat er nog vragen zijn. Dan zoek ik verder en blijf ik vragen stellen. Ik weet nog dat ik als beginnend ib-er de opmerking kreeg dat ik zoveel wist. Ik dacht; ‘Ik weet niet veel, ik stel de juiste vragen waardoor de kennis naar me toekomt’.
Ik kan niet goed leren binnen het bedachte systeem, nog steeds niet. Ik wil ervaren, voelen, contact maken. Daar waar een systeem waarbinnen ik moet functioneren in mijn ogen rammelt, blijf ik schudden en zoeken naar ruimte. Helpt dat niet, dan doe ik een stap terug. Dan weet ik dat mijn plek ergens anders mag zijn. Een boek is voor mij een hulpmiddel, maar geen doel op zich. Ik leer dat wat ik nodig heb, wil weten, moet weten van mezelf om verder te kunnen komen. Ik leer heel veel, iedere dag weer. Maar op mijn eigen eigenwijze manier. Niet in een schoolbank, maar in contact met mezelf en de wereld. Niet omdat het moet van een ander, maar omdat ik het wil. Om als mens te kunnen groeien, om mijn pad te mogen gaan. Het pad waarop ik steeds beter koers weet te houden, er flow komt, ik voel dat het mijn pad is.
Wat vragen we van onze kinderen wanneer we aangeven dat ze niet hebben leren leren? Moeten ze in het systeem? Willen ze in het systeem? Mag je dan nog zijn wie je bent?
Ik zie kinderen bij wie leren leren zoals dat bedoeld wordt inderdaad een probleem is, die in een flow komen wanneer ze doorhebben wat ze moeten doen om succesvol te kunnen studeren. Die het systeem prima kunnen gebruiken om daar te komen waar ze zijn willen. Maar, ik zie ook de kinderen zoals ik, die vragen om ruimte, eigenheid, autonomie, die andere manier van leren, het leren met hart en hoofd. Mag dat er ook zijn bij het nadenken over hoogbegaafdheid?