Voor een deel van de Nederlandse kinderen is de vakantie begonnen. Ze hebben vrij. Sommigen zullen dat ervaren als bevrijd zijn. Bevrijd van de verwachtingen van de leerkracht, bevrijd van het zoeken naar aansluiting bij klasgenoten, bevrijd van het steeds maar weer rekening houden met je omgeving, bevrijd van een wereld die jou niet begrijpt.
Ik heb ze weer gezien, deze kinderen. Het doet me pijn. Pijn om te zien dat hun schreeuw om aandacht niet juist vertaald wordt. Hierdoor kruipen ze in hun schulp, gaan storend gedrag vertonen, laten ze niet meer zien wat ze kunnen en eenmaal op de middelbare school weten ze zelf niet meer echt wie ze zijn en welke kwaliteiten ze hebben.
Hoogbegaafde kinderen. Ze hebben net als ieder ander behoefte aan begrip, warmte, een luisterend oor, er mogen zijn, jezelf mogen zijn, gehoord worden, gezien worden. Hulp op die momenten dat je zelf even niet meer weet hoe je verder moet. Een leerkracht of ouder die naar je luistert en probeert te begrijpen wat je nodig hebt om je veilig te voelen en te kunnen groeien.
Een kind heeft niet geleerd wat de meest effectieve manier is om hulp te vragen als het tegen zit. Een kind uit zich op manieren die hij tot zijn beschikking heeft. Hierbij spelen emoties de hoofdrol. Volwassenen gaan reageren op die emoties. In het gunstige geval proberen we te achterhalen waarom het kind zo reageert. Vaker echter zijn we bezig het gedrag te corrigeren. Niet doen, hou op, huilen helpt niet, flink zijn, doe niet zo verlegen, wees niet zo brutaal, luister nu maar gewoon, werk gewoon door……..
Ik ga ervan uit dat kinderen het fijn willen hebben. Ze willen dat er van ze gehouden wordt, ze willen lief zijn en lief gevonden worden. Kinderen doen niet altijd lief. Wanneer we denken dat ze dat doen om vervelend te willen zijn dan gaan we straffen. Ik geloof niet zo in straffen. Straffen is als een pijnstiller tegen de hoofdpijn. Je bestrijdt het symptoom, maar de oorzaak blijft aanwezig.
Wanneer we er nu eens vanuit gaan dat het kind dat lief is maar zich niet lief gedraagt, hulp van ons vraagt, kunnen we een hele andere houding aannemen. Dan mogen we in gesprek gaan en gaan uitzoeken wat het kind nodig heeft. Kinderen hebben misschien niet altijd meteen de woorden voor wat ze bezighoudt, wij kunnen ze wel helpen woorden te vinden. Dan wordt er niet gestraft, wel veiligheid geboden en een warm thuis. Een plek om fouten te kunnen maken en daarvan te mogen leren. Een plek waar je jezelf leert kennen door te mogen voelen. Emoties mogen er zijn en je mag leren wat ze voor jou betekenen. Als je dat weet kun je ze leren hanteren en opgroeien tot een evenwichtige volwassenen. Leer je dat niet, dan mis je een stukje van jezelf.
Met straffen geef je het kind de boodschap dat je zijn emoties niet begrijpt en hoop je dat het kind het voor jou ongewenste gedrag niet meer vertoont. Je hoopt dat je kind jouw daarin volgt en begrijpt. Maar, wanneer jij geen begrip laat zien, hoe kan het kind dit dan wel tonen?
Grenzen stellen kun je ook met respect voor de emoties van het kind. Vraag je bij iedere moeilijke situatie af wat je wilt? Wil je een gehoorzaam kind dat doet wat jij zegt en jouw gedrag gaat kopiëren? Of, wil je een kind dat respect heeft voor zijn medemens, leeft vanuit zijn hart, zichzelf kent en van daaruit de wereld tegemoet treedt?
Ieder mens is uniek. We hebben echter ook één grote gemene deler, we willen allemaal gezien worden zoals we werkelijk zijn. Om de ander goed te kunnen zien moet je ook goed naar jezelf durven kijken. Blinde vlekken bij jezelf vertroebelen je kijk naar de ander.
Het grootste cadeau dat je jezelf en de ander kunt geven is werkelijk jezelf te durven laten zien. Daarmee geef je een ander de ruimte ook zichzelf te mogen zijn! Als dat mogelijk is dan is vakantie voor alle kinderen gewoon lekker VRIJ en kunnen we dat beVRIJd achterwege laten. Dan ben je wel beVRIJd van de last die je bij je droeg; anders doen dan je werkelijk was!